ناک یا ضربه اصطلاحی است برای صدا و لرزش ایجاد شده که بعد از یک جرقه در محیط متراکم سیلندر ایجاد می شود. برای درک بهتر ناک باید بدانیم چه چیزی آن را ایجاد می کند، چه چیری تشدید میکند و چی آن را از بین میبرد. اول از همه صدای ناک مهم ترین مشخصه ی شناخت اولیه ی آن است. بعد از آن شناخت از روی نمودار داینو و در نهایت تشخیص توسط ای سی یو یک خودرو است.
ناک، می تواند مهم ترین دشمن هر موتوری باشد و هم در آسیب کوتاه مدت و هم در کم توان شدن موتور در دراز مدت تاثیر مستقیم داشته باشد
ناک که دنده مرده رفتن هم نامیده می شود، موتور های جدید با سیستم های انژکتوری و تزریق مستقیم سوخت یا توربوشارژ بعد از به وجود اومدن، صدایی شبیه به حرکت روی شن و خاک و صدای کشیده شدن آهن روی یکدیگر و در خودرو هایی که با گوش توانایی شنیدن نیست، از لرزش موتور نیز قابل تشخیص است.
ناک زمانی مخرب تر خواهد شد که با موتور های جدید و توربوشارژ همراه باشد و ریسک شکستن پیستون و کوتاه مدت را به شدت بالا خواهد برد. مانند سورن توربو های نسل اول و هایما s7.
عوامل به وجود آمدن ناک را می توان سوخت بی کیفیت، جرقه زنی خارج از تایم جرقه زنی، کیفیت پایین جرقه، بالا رفتن کمپرس موتور، کالیبره نامناسب موتور و عوامل متعدد دیگری که ترکیبی از عوامل ذکر شده است باشد.
خودرو های جدید چینی توربوشارژ و تنفس طبیعی اکثرا با پدیده ناک به دلیل کالیبره نامناسب موتور سوخت بی کیفیت و حجم موتور پایین سر و کله میزنند و با ورود سیستم های تزریق مستقیم سوخت، این امر دوچندان خواهد شد.
در خودرو های مسابقه ای که کمپرس موتور بالاتری دارند، خطر ناک بالاتر رفته و در صورت استفاده از سوخت نامناسب و شمع نامناسب خطر از بین رفتن موتور کاملا احساس میشود. تغییر محفظه احتراق، بالا بردن غیر اصولی نسبت تراکم موتور و تایمینگ و تنظیم نا مناسب اوانس جرقه زنی میتواند در عوامل ایجاد ناک در این خودرو ها باشد.
در خودرو هایی که با دنده مرده راه برده شوند، یا بار موتور بالا باشد، آستانه ناک زدن کاهش پیدا میکند.
بالا رفتن دمای موتور نیز از عوامل ایجاد ناک است.
در خودرو های توربو شارژ با ورود هوای بیشتر و تغییر نسبت سوخت به هوا در نبود سوخت با کیفیت ناک را خواهیم داشت.
ناک بعد از ایجاد با لرزش پیستون هاو برخورد با دیواره سیلندر که به اشتباه قدیم برخورد سوپاپ گفته میشد اثار مخرب خود را نشان خواهد داد.
بعد از شناخت ناک و عوامل ایجاد ناک برای برطرف کردن این مشکل استفاده از سوخت با کیفیت و شمع مناسب به همراه فیلر دقیق و مهم تر از همه کالیبره مناسب و ریمپ دقیق و تنظیم نسبت سوخت و هوا میتواند ناک را برطرف یا کاهش دهد.
استفاده از اکتان با کیفیت در جایی که سوخت مناسب وجود ندارد نیز در کاهش ناک موثر است.
در خودرو های داخلی که جدیدا با کالیبره استاندارد یورو 5 عرضه شده اند و کالیبره یورو 5 به شدت تنظیم سوخت را به چالش میکشد و زمان جرقه زنی تغییر یافته است، ناک را خواهیم داشت.
اتصالات ضعیف بدنه و برق خودرو و پایین بودن شارژ کوئل و خرابی آن به سابقا در خودرو های قدیمی برق کم آوردن نامیده میشد نیز میتواند در ایجاد ناک موثر باشد.